Maarja Nuut & Ruum, Muunduja, #05
Νομίζω ότι δεν μπορεί να υπάρξει αναφορά σε μουσική εξ Εσθονίας χωρίς μια κλισέ αναφορά στο γνωστότερο της χώρας. Οπότε ας τη βγάλουμε από τη μέση νωρίς και ας πούμε ότι μάλλον τίποτα δε θα σας θυμίσει τον Arvo Pärt στο «Muunduja». Σε περίπτωση που δεν το κατάλαβε κάποιος, η χώρα καταγωγής της Maarja Nuut, αλλά και του συνοδού της στο δίσκο, Hendrik Kaljujärv (ή αλλιώς Ruum), είναι η Εσθονία. Το όνομά της είχε πρωτοακουστεί στον ευρύτερο indie κόσμο με το «Une Meeles» του 2016, ως μια από τις πιο ενδιαφέρουσες folk μουσικούς της γενιάς της, με τους περισσότερους να εντυπωσιάζονται τόσο από το βιολί της, όσο και από τη φωνή της.
Η συνεργασία με τον Ruum στο «Muunduja» δημιουργεί μια εξόχως αρμονική αντίθεση. Από τη μια οι σαφως παραδοσιακές μελωδίες της Nuut (σε βιολί και φωνή) και από την άλλη τα σύγχρονα synths του Ruum. Δεν ξέρω αν με επηρεάζει η συγγενής γλώσσα, αλλά αυτό που μου ρθε στο μυαλό για αρχή ήταν η Islaja, και ο δίσκος μοιάζει λίγο σαν συνδυασμός των δυο περιόδων της. Η πλευρά της Nuut θα σας θυμίσουν πιθανότατα πολλά από τα Βορειοσκανδιναβικά folk συγκροτήματα που χετε ακούσει στη ζωή σας. Εμένα π.χ. μου ρθαν για κάποιο ημι-απροσδιόριστο λόγο στο μυαλό (μάλλον λόγω του ήχου του βιολιού) οι Utla του Håkon Høgemo. Για να είμαι δίκαιος, πιστεύω ότι μεγάλο μέρος της ευθύνης για την επιτυχία του ταιριάσματος, την έχει ο Ruum, καθώς έχει καταφέρει να δώσει ένα πολύ ζεστό ήχο στα ηλεκτρονικό μέρη του, με αποτέλεσμα πουθενά να μην μοιάζουν με ξένο σώμα στις ιστορίες της Nuut. Η θέση του οδηγού κατά τη διάρκεια του δίσκου εναλλάσεται συχνά μεταξύ τους και έτσι, ενώ ο χρόνος του τραγουδιού μειώνεται, η εμφάνισή του αποκτά εντονότερη σημασία ακριβώς εξαιτίας αυτών τον παύσεων. Νομίζω ότι κάθε παραδοσιακή ιστορία σε μουσική μορφή στηρίζεται έντονα στην επανάληψη για το χτίσιμο της έντασης της και εδώ υπάρχουν λαμπρά δείγματα τέτοιων σημείων (όπως π.χ. τα πλήκτρα στο τέλος του «Mahe»). To «αιθέριος» είναι από τους λιγότερο αγαπημένους μου επιθετικούς χαρακτηρισμούς, αλλά εδώ δυσκολεύομαι να βρω κάποιον καλύτερο για το μεγαλύτερο μέρος του δίσκου, έστω και αν υπάρχουν και κάποιες πιο κορυφωτικές στιγμές όπως το πρώτο μισό του «Takisan». Ακόμα και αυτό όμως καταλήγει σύντομα σε μια ατμοσφαιρική αποδόμηση.
Τα εσθονικά (όπως και τα ξαδερφάκια τους, τα φινλανδικά) είναι απίστευτα μουσική γλώσσα, με τα βαθειά «L» τους και τα πολλά «U» τους και προσθέτουν από μόνα τους μια επιπλέον μαγεία στην διήγηση της Nuut (δεν θα πω ότι εχω ιδέα για τι πράγματα μιλάει φυσικά). Σε τραγούδια όμως όπως το «Kuud Kuulama» και το «Kurb Laulik» υπάρχει μια σχεδόν υπνωτική ροή των λέξεων που δεν σε αφήνει να ξεφύγεις. Ενα αλλο σημείο που αγαπώ σε δίσκους, είναι να κρατούν το καλύτερο κομμάτι τους για το τέλος και το «Muunduja» το κάνει. Το «Une Meeles» (επίσης ο τίτλος του προηγούμενου δίσκου της) είναι ένα ημι-ambient διαμάντι (no pun intended!) όπου τα δομημένα σε επίπεδα φωνητικά της Nuut συνοδεύονται από τους στατικούς θορύβους του Kaljujärv για να καταλήξει σε ένα αφαιρετικά αυτοσχεδιαστικό βιολιστικό μέρος πριν χαθεί και αυτό στη σιωπή.
Το «Muunduja» είναι Μεγάλος Δίσκος (πιθανότατα και με άλλα κεφαλαία γράμματα), ειδικά για αυτούς που η καρδούλα τους πεταρίζει για χιονισμένα τοπία και βορεινά δάση. Αναρωτιέμαι που θα πάμε από εδώ και μετά.
sonic death monkey 