should we be sad for the month or glad for the sky?
Αν με ρωτούσε κάποιος για τα πράγματα που θα καιγόμουν να δω live πλέον, νομίζω ότι δεν θα χρειαζόμασταν καν τα δάχτυλα και των δυο χεριών για να τα μετρήσουμε. Και καθώς λόγω διαφόρων συνθηκών κάποια από αυτά είναι ξεγραμμένα (αν και αυτό το λέγαμε και για άλλα παλιότερα που τελικά είδαμε), ένα προσωπικό live του Peter Hammill βρίσκεται πολύ ψηλά σε αυτή τη λίστα. Θεωρώ τον εαυτό μου ασύλληπτα τυχερό που κατάφερε να δει τους Van Der Graaf Generator το 2005 στο Λυκαβηττό (έστω και κάτω από όχι ακριβώς ιδανικές συνθήκες ελέω μη headliner θέσης) σε μια εμφάνιση που έμοιαζε larger than life. Το μουσικό έργο του Hammill (για το οποίο έχουμε ξαναμιλήσει εδώ) στο μυαλό μου συμπληρώνει τέλεια αυτό του συγκροτήματός του, ξεγυμνώνοντας ακόμα περισσότερο το, έτσι και αλλιώς, λιτό περιβάλλον των VDGG, απομακρυνόμενο περισσότερο από τον progressive χαρακτήρα του για να καταλήξει σε μια μορφή απόλυτα συναισθηματικού song-writing. Μη με βάλετε να διαλέξω ανάμεσα στις δυο πλευρές του νομίσματος, είναι πέραν των δυνατοτήτων μου.
Μια πρώτη γνωριμία με την live πλευρά του Hammill την είχαμε πρωτοσυναντήσει στο διπλό ημι-bootleg «Skeletons Of Songs» (το οποίο καλά θα κάνετε να ψάξετε να βρείτε άμεσα). Η ανακοίνωση της εμφάνισής του στην Αθήνα ήταν από τα πιο χαρμόσυνα μουσικά μηνύματα του τελευταίου μήνα (αφού ξεφύγαμε από ένα μικρό φόβο ότι θα τον έφερνε η Alterground). Νομίζω ότι δεν θα άντεχα τον εαυτό μου αν η βαρεμάρα που με κατακλύζει για τα live, με έκανε να το χάσω και αυτό, οπότε φρόντισα να προμηθευτώ εισιτήρια, για να μην έχω δικαιολογία μετά. Εισιτήριο λογικότατο σε τιμή, το Κύταρρο πλέον από τους πιο συμπαθείς συναυλιακούς χώρους, συναυλία που να ξεκινάει νωρίς και χωρίς support, ίσως οι ιδανικότερες συνθήκες που θα μπορούσαμε να έχουμε. Στο club είχαν προστεθεί και τραπεζάκια για μια πιο nightclub αισθητική, ο μέσος όρος ηλικίας άνω των 50 (αναρωτιέμαι που είναι κρυμμένοι όλοι αυτοί) αλλά η άνεση μοναδική. Ούτε στριμωξίδι, ούτε φασαρία, ούτε τίποτα. Περιμέναμε βέβαια κάνα μισαωρο να ξεκινήσει αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα. Δεν ξέρω αν θα προτιμούσα τον Hammill με συγκρότημα να τον συνοδεύει ή έτσι όπως εμφανίστηκε αλλά δεν θα παραπονεθώ γι’ αυτό. Μορφή εντελώς Βρετανική, με τεράστια αρχοντιά, χωρίς πολλά πολλά λόγια εκτός από ένα ευχαριστώ και τους τίτλους των τραγουδιών, αλλά η οποία μεταμορφωνόταν αμέσως όταν ξεκινούσε η ερμηνία του. Παρά τα 70τόσα του χρόνια, η φωνή του παραμένει σε εξαίσια φόρμα, όσο εκφραστική ήταν και πριν 40 χρόνια και, αντί να προδίδει την κούραση της ηλικίας, είχε μια σχεδόν εκρηκτική ένταση. Μοιράζοντας το set του ανάμεσα σε πιάνο και κιθάρα, έχοντας ξεκοκκαλίσει ακόμα περισσότερο την δομή των κομματιών του, η μουσική έμοιαζε απλά το υπόβαθρο για την παράσταση που έδινε η φωνή του. Στο πιάνο μου φαίνεται ότι τα πήγαινε λίγο καλύτερα, ίσως έχει και μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση από ότι στην κιθάρα, αλλά και οι δυο πλευρές της εμφάνισής του ήταν εξίσου δυναμικές.
Το setlist δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι απολύτως αντιπροσωπευτικό αλλά, από την άλλη πλευρά, δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι και απογοητευτικό. Παλιά και νέα, αναρωτιέμαι τι δυσκολία θα αντιμετωπίζει όταν προσπαθεί να τα επιλέξω. Χοντρικά είναι το παρακάτω (ίσως ξεχνάω 1-2):
My Room
The Unconscious Life
Incoherence (Gone Ahead)
The Mercy
The Comet, The Course, The Tail
If I Could
Just Good Friends
Ophelia
Driven
Sitting Targets
Patient
A Better Time
Friday Afternoon
Undone
Still Life
The Birds
Μεγάλες στιγμές τα «Mercy», «If I could», «Sitting Targets», «Gone Ahead», ασύλληπτα υπερβατική η εκτέλεση του «Still Life» (για το οποίο όσα επίθετα και αν χρησιμοποιηθούν, δεν θα μπορέσουν ποτέ να περιγράψουν ικανοποιητικά το μεγαλείο του), ενώ στο άκουσμα των πρώτων νοτών του «The Birds» (στο πρώτο και μοναδικό encore) από το χαμόγελο κόντεψε το κεφάλι μου να κοπεί στα δυο. Και μόνο γι’ αυτό οφείλω ένα τεράστιο ευχαριστώ στον θείο Peter. Νομίζω ότι αν κάπου εκεί μέσα υπήρχε και ένα «Easy to slip away» δεν θα είχα επιβιώσει από το live. Τι άλλο να πει κανεις; Είμαστε τυχεροί που καταφέραμε και το είδαμε αυτό, είμαστε ακόμα τυχερότεροι που ο Peter Hammill συνεχίζει και ασχολείται με τη μουσική του. Αναμένοντας το καινούριο album των Van Der Graaf Generator τον Μάρτη του 2011, θα ξαναξεθάψουμε το «Skeletons Of Songs» και θα θυμόμαστε μια ακόμα συναυλιακή εμπειρία που θα διηγούμαστε στα παιδιά μας.
sonic death monkey 