The Age of Aquarius changed overnight to an Age of Economists serving the right (Μεγάλο Τραγούδι #3)
Σκεφτόμουν πως η παρούσα σειρά δημοσιεύσεων δεν βρίθει και ιδιαίτερης ευρηματικότητας, οπότε θα συζητήσουμε για λίγο κατά το πόσο της πρέπει ή δεν της πρέπει να συνεχίζεται. Δηλαδή εγώ θα το συζητήσω. Ο Μπρεχτ έγραφε παλιά σε ένα κείμενό του, δεν θυμάμαι ποιό, πως αμφιταλαντευόταν για το αν θα έπρεπε να συνεχίσει να καλημερίζει έναν αδιάφορο γείτονά του σε καθημερινή βάση, όταν το μόνο που είχαν να μοιραστούν στις ζωές τους ήταν μια απλή καλημέρα. Και ερχόταν στο συμπέρασμα πως όση σημασία έχει να ξεκινάς μια ασήμαντη συνήθεια, όπως μια καλημέρα σε ένα αδιάφορο γείτονα, αλλη τόση έχει και να την σταματάς. Και εμένα μου αρέσει ο Μπρεχτ. Και επειδή τον Πολύ Λόγιο πολλοί αγάπησαν, αλλά τα πολλά λόγια κάπως_λιγότεροι, είναι γεγονός, έχουμε Μεγάλο Τραγούδι #3. Με μια μικρή υποσημείωση για το Μεγάλο Τραγούδι #2, πως δηλαδή δεν θα γκρίνιαζε μόνο ένας Barry, θα γκρίνιαζε οπωσδήποτε και ένας εγώ. Με αυτά και με αυτά, και με κάποια άλλα, περνάω στο κυρίως θέμα, που είναι το
Μεγάλο Τραγούδι #3 : Momus – Sex for the Disabled
Νομίζω πως έχω αναφερθεί αρκετά και όχι ιδιαίτερα διεξοδικά στον Nick Currie. Θα μου ήταν και λίγο δύσκολη μια απευθείας περιγραφή νομίζω. Ας είναι. Όπως και να είναι, σημασία έχει πως το 1987 ο Momus μετακόμισε στο Chelsea, ενσωμάτωσε στην καθημερινότητά του λίγη από την γκριζάδα του, άκουσε περισσότερο Μπρελ από όσο ποτέ άλλοτε, υπέγραψε στην Creation και κυκλοφόρησε το «The Poison Boyfriend». Αυτός ο δίσκος είναι για μένα το πιο κομβικό πράγμα που συνέβη στη μουσική ζωή του Currie, γιατί αποτελεί το μεταβατικό σημείο μεταξύ της κάπως folk-ίζουσας τραγουδιστικής διάθεσης του «Circus Maximus», στο αφάνταστα ταιριαστό indie προσωπείο που ακολούθησε στους υπόλοιπους πέντε-έξι δίσκους στην Creation, ό,τι μουσική και έπαιζε σε αυτούς, από απλοϊκό synth pop μέχρι disco. Εδώ έχει τραγούδια, και το «Sex for the Disabled» είναι ένα από αυτά τα τραγούδια, και βρίσκεται εδώ για κάποιους συγκεκριμένους λόγους που θα εξηγήσω. Ο Momus δεν είναι μέσα στους αγαπημένους μου συνολικά τραγουδοποιούς, γιατί η αναλογία κακών/καλών τραγουδιών που έχει γράψει, θέλω δε θέλω είναι μεγάλη. Σε μερικά τραγούδια όμως που έγραψε, όπως στο «Sex for the Disabled», υπάρχουν σε τέτοιο βαθμό τα συστατικά ενός Μεγάλου Τραγουδιού, που ο Momus φτάνει σε σημείο να ξεπεράσει στιγμιαία τους μέντορές του, δηλαδή τον David Bowie και τον Jacques Brel ακόμα. Και για αυτό είναι μέσα στους αγαπημένους μου συνολικά καλλιτέχνες. Γιατί ανάμεσα σε όλα τα δεκάδες πικάντικα γεγονότα που έκαναν τον Momus την international καλλιτεχνική οντότητα που γυροφέρνει σε abstract εκθέσεις τέχνης ανά τον πλανήτη (λονδίνο, βερολίνο, νέα υόρκη, τόκυο), σε studio με νεαρές γιαπωνέζες τραγουδοποιούς, σε υστερικό blogging, σε διαρκείς μετακομίσεις (απομεινάρι του μποεμ απωθημένου του να έχει γεννηθεί μια δεκαετία αργότερα από όσο ίσως θα ήθελε), ανάμεσα σε όλα αυτά και άλλα τόσα λοιπόν, ο Μomus έγραψε και ορισμένα Μεγάλα Τραγούδια, με μεγαλύτερο όλων, το «Sex for the Disabled». Το «The Poison Boyfriend», σαν album, διατηρεί μια ασυγκράτητη φεμινιστική χροιά, και δεν είναι καθόλου τυχαία η εποχή στην οποία ο Currie νιώθει την ανάγκη να ουρλιάξει για φεμινισμό. Οπότε, περιγράφοντας μια εποχή, τα early 70’s, όπου έχουν περάσει οι πρώτες παραισθήσεις τον ναρκωτικών των 60’ς (late και μη), προσπαθεί, και καταφέρνει εντελώς, να δώσει το στίγμα μιας εποχής που Όλα σου ούρλιαζαν να Παράξεις Τέχνη, να Εκφραστείς, να Ερωτευτείς, να Κυνηγήσεις την Ελευθερία της Ψυχής σου μέχρι όσο αντέχεις μέσα σου, και ακόμα μακρύτερα από αυτό. Αποτυπωμένο με το εποχιακό contrast των late 80’s, που με τη σειρά τους, έσπρωχναν τους νεαρούς εξερευνητές της προηγούμενης πρότασης να χωθούν χωρίς όρους στο Αμερικάνικο Όνειρο σαν απλή φυσική εξέλιξη των δικών τους ονείρων. Σε ένα αυστηρό timeline προς την πνευματική ισοπέδωση, τον ασκητισμό, την καλή δουλειά, τον εκβιασμό των διαπροσωπικών σχέσεων, τα σαββατοκύριακα με τα πεθερικά, τον θάνατο της ζωής. Σαν ένα στιγμιότυπο της ροής του χρόνου, σαν τα πριν/μετά των διαφημίσεων αδυνατίσματος. Και διατηρώντας ακέραιη από την αρχή της καριέρας του την Συγκλονιστική δυνατότητα να μπορεί να περιγράψει το ίδιο γεγονός από εξολοκλήρου διαφορετικά πρίσματα (δείτε ας πούμε το απίστευτο πράγμα που συμβαίνει μεταξύ των «Little Lord Obedience» και «Murderers, the Hope of Women», δεν έχω συναντήσει άλλο άνθρωπο να το κάνει Τόσο καλά αυτό), στο «Sex for the Disabled» καταφέρνει μέσα σε λίγες γραμμές να αποτυπώσει τις αισθητικές και κοινωνικές διαφορές δύο γενεών, με πρίσμα την ερωτική ιστορία δύο νέων, θυμάτων και θυτών με χρονικά μεταβαλλόμενο παράγοντα, και μέσω της ιστορίας αυτής της ίδιας να παρέχει εκατό δισεκατομμύρια ισχυρούς συμβολισμούς για το πως λειτουργούσε, λειτουργεί, και θα λειτουργεί εσσαεί η ανθρώπινη ψυχή ανά τον αιώνα τον άπαντα, και πως τελικά, ακόμα και τότε, συνεχίζουν να υπάρχουν απορίες. Και παράπονο. Αυτό που έχει αρχή, μέση και τέλος, ακόμα και μετά τα όσα συμβαίνουν, και ενώ συνεχίζει να κουβαλάει την βαριά εκείνη δυσφορία της Πτώσης της ωραιότητος, καταφέρνει να εκφράζει περισσότερο ένα μεγάλο (και υγιές) παράπονο για όλο αυτό, παρά να είναι απογοητευτικά βαρύγδουπο. Μέσα σε ένα τραγούδι γράφει μια μικρή ιστορία της ανθρωπότητος, και αυτό χωρίς να πρόκειται ακριβώς για αυτοβιογραφικό βίωμα. Νιώθω πως βάζει τον εαυτό του μόνο σε ορισμένα σημεία του τραγουδιού και με ένα αυθαίρετο τρόπο, αισθάνομαι και κάπως βέβαιος για αυτό. Δεν θα έλεγα συμπτωματικό το γεγονός, πως πρόκειται επίσης για το πιο όμορφο μουσικό κομμάτι που έγραψε ποτέ του. Το τι μας διδάσκουν όλα αυτά δεν ξέρω. Δεν ξέρω καν αν η υπόλοιπη μουσική πορεία του Nick Currie έχει τη δυνατότητα να μας οδηγήσει σε επιπλέον συμπεράσματα, συγκριτικά με το πνεύμα των στίχων του «Sex for the Disabled». Ένα μικρό σημείο-ένδειξη μη αυτοβιογραφικής υφής, είναι πως στη συνέχεια του κατάφερε να υπάρξει (και) πολύ πιο χαλαρός, άνετος, cool, χαρούμενος, και εντελώς συγκεντρωμένος στις διαρκείς αλλαγές έδρας του. Δεν θα γράψω κάτι άλλο, γιατί δεν έχω να γράψω κάτι άλλο
Before the accident you were just a square
And I was a Hell’s Angel in leathers and long hair
Before the accident you were a fanatic
And I was a motorbike mechanic
And which of us was stronger then
And which of us was stranger
A woman pumping iron or a liberal Hell’s Angel?
Before the accident when my somersaulting Triumph
Entered the gymnasium of the female Goliath
And I don’t know if you felt for me
Or if you shared my dreams
But when my speed machine hit your weight machine
I know you heard my screams
And across my leather jacket it says ‘Sex for the disabled’
And across your macho breasts ‘Get fit for life’
Before the accident you kept out of sight
Working behind curtains till your body shape was right
The only man you touched was your tutor in karate
I (beep)ked every eligible party
And which of us was crippled then
And which of us more painful?
A woman pumping iron or a liberal Hell’s Angel?
Before the accident when I careered akimbo
Through your plate glass window
And as I lay in agony from a thousand savage cuts
You privatised the hospital and you wished me luck
And across my leather jacket it says ‘Sex for the disabled’
And across your macho breasts ‘Get fit for life’
Before the accident, before ’79
Before the wheelchair that was such a different time
Every man an anarchist, we were all into ‘Zen
And the Art of Motorcycle Maintenance’ then
And which of us were hawks and which of us were doves?
When you broke off peace talks and we broke off free love
Before the accident when you came to power
And the poor got on their bikes and we got off ours
And the Age of Aquarius changed overnight
To an Age of Economists serving the right
Yeah, our Triumphs turned to wheelchairs, oh don’t times change?
And maybe we had nothing to lose but our motorcycle chains
So now you’re the angels, the thugs in authority
And we’re just another castrated minority
And across our leather jackets it says ‘No sex for the disabled’
And across your macho breasts ‘Unfit for life’
δίσκος μόνο με μεγάλα τραγούδια θα έλεγα…το three wars για μένα το μεγαλύτερο όλων!